Spiegel en spanningsbron

J.M.D. de Heer: Spiegel & spanningsbron

Opinievorming in reformatorische kerken over de evangelische beweging en de charismatische vernieuwing

Deze studie beschrijft de opinievorming in reformatorische kerken over de evangelische beweging en de charismatische vernieuwing.
Vanaf de tweede helft van de jaren zestig van de twintigste eeuw ontwikkelde zich de evangelische beweging tot een duidelijk geprofileerde stroming in de christelijk Nederland. De evangelische geloofsbeleving leidde tot een stroom van opinievorming in reformatorische kerken. Deze loopt uiteen van grote waardering tot scherpe kritiek.

Rond de eeuwwisseling vond de charismatische vernieuwing in toenemende mate weerklank in verschillende reformatorische kerken. Dit stimuleerde de opinievorming over Geestesgaven als profetie, tongentaal, gebedsgenezing en het uitdrijven van demonen.

In de opinievorming tekenen zich drie houdingen af, namelijk die van openstelling, worsteling en afweer. De eerste houding treffen we aan in de Nederlands Gereformeerde Kerken en naderhand ook in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). Binnen de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland en de Christelijke Gereformeerde Kerken zien we een worsteling. Een houding van afweer kenmerkt de Hersteld Hervormde Kerk en de Gereformeerde Gemeenten.

In de ontmoeting tussen evangelisch en reformatorisch komen specifieke theologische thema's aan de orde, zoals de soevereiniteit van God, de vrije wil, het werk van de Heilige Geest in de bekering, de visie op de kerk en de kinderdoop. In de verhouding reformatorisch en charismatisch komen tal van theologische onderwerpen aan de orde, zoals openbaringsleer, schriftvisie, christologie, pneumatologie en ambtsleer.

Dit alles leidt tot de vraag of de theologie gereformeerd blijft als er niet te verwaarlozen evangelische en charismatische invloeden zijn. Ook vragen we ons af welke ontwikkelingen te verwachten zijn rond de thema's evangelisch en charismatisch.