Dit is het eerste deel in de serie: De boodschap van het troostboek.

Aan het begin van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) die ongeveer de helft van de Duitse bevolking het leven kostte, is Johan, de oudste zoon van de protestantse smid Werner von Breitenfeld, zoekend naar verzoening met God. Vooral de oude boswachter is hierbij zijn leidsman.

De soldaten van de keizer ondernemen strooptochten en brand-schattingen.

Johan sluit vriendschap met Karl, de stadskoerier van Worms, die de steden probeert te bewegen tot deelname aan een stedenbond. Door de verdeeldheid tussen de Roomsen en de Protestanten én onder de Protestanten onderling lukt dat niet zo.

Toch gaat ook het gewone leven door: Johan, die als leerling-smid in Frankenthal werkt, krijgt daar kennis aan Machteld, een lief en knap meisje dat echter Rooms-Katholiek is...