Dit is het eerste deel in de serie: De boodschap van het troostboek.

Aan het begin van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) die ongeveer de helft van de Duitse bevolking het leven kostte, is Johan, de oudste zoon van de protestantse smid Werner von Breitenfeld, zoekend naar verzoening met God. Vooral de oude boswachter is hierbij zijn leidsman.

De soldaten van de keizer ondernemen strooptochten en brand-schattingen.

Johan sluit vriendschap met Karl, de stadskoerier van Worms, die de steden probeert te bewegen tot deelname aan een stedenbond. Door de verdeeldheid tussen de Roomsen en de Protestanten én onder de Protestanten onderling lukt dat niet zo.

Toch gaat ook het gewone leven door: Johan, die als leerling-smid in Frankenthal werkt, krijgt daar kennis aan Machteld, een lief en knap meisje dat echter Rooms-Katholiek is...

Dit is het tweede deel in de serie: De boodschap van het troostboek.

Johan, de zoon van de smid en Karl, de stadskoerier, reizen in opdracht van de stedenbond naar Denemarken om hulp te vragen. De oprukkende legers van de keizer willen namelijk met geweld de Rooms-Katholieke Kerk in alle Duitse landen in ere herstellen.

Tijdens de tocht te paard en hun verblijf in onder andere een Benedictijner klooster hebben zij indringende gesprekken. Met name gaan deze gesprekken over de beleving van de waarheden uit de Heidelbergse Catechismus. Vervolgens maken ze op een Geuzenschip de overtocht naar Denemarken.

Op de thuisreis rijden onze vrienden in een hinderlaag, waarbij Karl het leven laat en Johan gevangen genomen wordt. Zijn bevrijding is verrassend, maar... zal Johan tijdens de gevaarvolle reis vinden wat hij op geestelijk gebied zoekt?

Met dit boek sluit de schrijver de driedelige serie De boodschap van het Troostboek in verhaalvorm af.
De hoofdpersoon Johan von Breitenfeld vindt na een eenzame voettocht vol gevaarlijke belevenissen "zijn" Machteld weer terug. In zijn familie- en vriendenkring zijn doden te betreuren. Desondanks doet Johan weer nieuwe vriendschappen op. Zijn omgekomen vriend Karl, de stadskoerier, is met eerbied begraven. Voordat het tot een huwelijk komt tussen de van huis uit katholieke Machteld en de overtuigd protestantse Johan, is er heel veel gepasseerd tussen die twee.
Johans geloof komt te midden van het strijdgewoel van de 30-jarige oorlog in Duitsland tot verdieping.
Het Troostboek uit Heidelberg wordt voor hem levende werkelijkheid.
Uiteindelijk mag hij na de beslissende slag, waarbij de Zweedse Koning Gustaaf Adolf het leven verliest, de voor alle tijden belangrijke boodschap van de Heidelberger doorgeven.