Vaderlands erfgoed

Zes delen

Kaspar Alardin: Twee wegen (117 blz.)

Van nature weet de mens niet waarin zijn ware gelukzaligheid bestaat. De natuur heeft in de mens wel een onverzadigbare begeerte tot gelukzaligheid overgelaten, maar niet de kennis waar die te vinden is.
Nu is de Zoon van God geopenbaard om de ware gelukzaligheid voor de mens te verwerven en om die zo duidelijk mogelijk aan de wereld te verkondigen.

Psalm 1 toont ons het geluk van Gods kinderen en het ongeluk van de goddelozen. In vijf preken behandelt Alardin deze psalm. Iedereen zal zich persoonlijk aangesproken voelen door zijn duidelijke en ernstige voorstelling van de twee wegen die leiden naar onze eeuwige bestemming.

Kaspar Alardin werd in 1658 in Bremen geboren. Hij was onder meer predikant in Arnhem, waar hij in 1692 op 34-jarige leeftijd overleed.

Theodorus Avinck: Wendt u naar Mij toe (101 blz.)

'Lieve vrienden, laat u dan niet langer ophouden door ongeloof. Merk veel meer op dat de aartsvijand van uw ziel het erop toelegt om u van Christus af te houden, omdat hijzelf geen enkel woord van aanbieding van heil en zaligheid te verwachten heeft. Omdat tot hem het zalig Evangelie nooit komen zal, zoekt hij u te verhinderen, en u het komen en het horen naar Christus te beletten. Och, wend uw oren van hem af, luister naar Christus, naar de zondaarslievende Christus!'

In een drietal preken over Jesaja 45:22, Johannes 6:65 en Jesaja 45:24 geeft de auteur gedegen en helder onderwijs over de algemene roeping tot zaligheid, het wezen van de bekering en de werkzaamheden van het ware zaligmakende geloof. Zij zijn afkomstig uit de Praktikale verhandelingen.

De Utrechtse ouderling Theodorus Avinck (1740-1782) was zeer onderlegd in de gereformeerde leer. Zijn naam mag in een adem worden genoemd met de namen van ouderlingen als Lambertus Myseras en Justus Vermeer.

Ds. Bernardus Smytegelt: Alle verstand te boven (101 blz.)

Genade is een goed dat niemand missen kan, wil hij gelukkig zijn. Het is een goed waarvan men moet zeggen: ik mag het niet missen, het koste wat het kost; ik moet het bezitten of ik ga verloren.
De apostel voegt bij de genade vrede. Vrede met God, vrede met de engelen, vrede met uw eigen gemoed, vrede met de vromen, vrede met het graf, vrede met de dood.
In levendige woorden stelt Smijtegelt aan de hand van Filippenzen 4 : 7 de vreze Gods voor die alle verstand te boven gaat. Oud en jong wil hij jaloers maken op de grote rijkdom van Gods kinderen. Hij spoort een ieder persoonlijk aan tot de vreze des Heeren en zoekt het bekommerde hart te onderwijzen en te bemoedigen.

De Middelburgse predikant Bernardus Smijtegelt (1665-1739) leeft voort in zijn geschriften. Deze vijf preken over Flippenzen 4 : 7 zijn afkomstig uit Des christens heil en cieraat. 

Eduard Meiners: Een verzoening voor onze zonden (100 blz.)

'Wat bewoog God de Vader om Zijn Zoon als Borg te stellen in de plaats van het uitverkoren mensdom? Was het niet enkel liefde tot de mensen? Wat maakte Jezus gaande om Zich vrijwillig als Borg in te laten? Was het niet zuivere toegenegenheid tot de uitverkorenen? Wat mag de oorzaak zijn dat ik ook uitverkoren ben, terwijl zoveel duizenden verworpen zijn? Was het niet het welbehagen van de Vader en de Zoon? Roep daarna verwonderd en verbaasd uit: O, liefde zonder weerga! O, onbegrijpelijke toegenegenheid! O, onpeilbare en onafmetelijke vrije genade!'

In twee preken stelt Meiners Christus voor in Zijn algenoegzaamheid als Borg en Zaligmaker om de dode zondaren uit hun geestelijke doodsstaat op te wekken en hen te brengen tot het leven der genade. Op bewogen en pastorale wijze geeft hij de lezers, die Christus nog niet als hun Borg kennen, geestelijke raad om Hem tot hun Deel te mogen krijgen.

Eduard Meiners werd in 1691 te Emden (Oost-Friesland) geboren. Zijn geboorte plaats werd in 1723 ook zijn standplaats als predikant. Tot aan zijn dood in 1752 was Meiners aan de Oost- Friese gemeente verbonden.

Arnoldus Rotterdam: Ontfermende leiding (88 blz.)

'Voelt u de trekkende hand des Heeren om u op de weg te zetten, aandoeningen, ontroeringen over zonden, begeerten tot lezen, bidden, zingen, zucht en verlangen naar onderwijs in de wegen des Heeren, afkeer van uw voorgaande zondenwegen?
O, volg deze trekking van God eenvoudig in het geloof op, zoals Abraham uit zijn vaderland is uitgegaan op het Woord des Heeren, niet wetende waar hij komen zou.
Zeg met de kerk: Trek mij, wij zullen U nalopen!' 

Naar aanleiding van Jesaja 42:16: 'Ik zal de blinden leiden...' behandelt Rotterdam een rijke belofte van de Heere aan Zijn kerk.
Zoals Hij Israël op de weg door de woestijn naar Kanaän leidde, zo verlost Hij ook Zijn kinderen.
Hij trekt geestelijk blinden uit de duisternis tot het licht, om ze te leiden, te troosten en te heiligen op de weg naar de hemel.

Arnoldus Rotterdam leefde van 1718-1781. Hij was predikant in Zuilen en Steenwijk. Bekendheid heeft hij gekregen door zijn verklaring van de Nederlandse Geloofsbelijdenis, Zions roem en sterkte.
 
David Bruinings: Vast vertrouwen (82 blz.)

Aan de hand van Zondag 7 van de Heidelbergse Catechismus geeft Bruinings kernachtig weer wat een waar geloof kenmerkt in kennis en vertrouwen. Op persoonlijke en indringende wijze beschrijft hij het geloof als een vast vertrouwen, dat volledig afstand doet van eigen werken en zich verlaat op Christus en Zijn volkomen offer. Niet alleen laat hij zien wat het geloof is, maar ook hoe de Heilige Geest dit geloof in het hart werkt.

David Bruinings (1704-1749), een bevindelijk predikant, was onder meer verbonden aan de Hoogduitse gemeente te Amsterdam.